Inovativna rešenja za vaginalne infekcije

Prema podacima Centra za kontrolu i prevenciju bolesti (CDC), 30% žena u SAD-u barem jednom u toku života ima bakterijski vulvovaginits (BV), dok je, prema drugim podacima, vaginalna infekcija gljivicama još češća. Infektivni vulvovaginitis se smatra najčešćim ginekološkim oboljenjem kod devojčica pre puberteta, a kod devojčica tokom i nakon puberteta je ređi, zbog kiselijeg vaginalnog sekreta uzrokovanog povećanom koncentracijom estrogena. U ovoj dobi, kod recidivantnih epizoda neobjašnjenog vulvovaginitisa, treba pomisliti na seksualno zlostavljanje, što čini javni značaj ovog oboljenja. Nakon menopauze se takođe ređe viđa, jer niski nivoi estrogena uzrokuju isušivanje vaginalne tečnosti i istanjenje vaginalne sluzokože (atrofični vaginitis). Za nastanak infekcija ”okrivljuju” se razni faktori: mikroorganizmi – bakterije (Gardnerella sp), virusi (HSV, HPV), gljivice (Candida albicans), paraziti (scabies), ekspozicija hemikalijama i alergenima (parabeni, dioksani, parfemi, spermicidi), seksualno prenosive bolesti (Trichomonas vaginalis, Chlamidia, N. gonorrhoeae), mehaničke povrede (depilacija) ali i neke navike (nošenje uske garderobe), uslovi života (loša higijena) i komorbiditeti (dijabetes). Nevezano za uzrok, pacijentkinje imaju iritaciju genitalne regije, jak, intenzivan miris vaginalnog iscedka, osećaju svrab i nelagodnost prilikom mokrenja. Za dijagnozu je najčešće dovoljna klinička slika, pregled i/ili analiza vaginalne tečnosti (kiseo rN), dok je u izuzetnim slučajevima potrebna i biopsija zahvaćene regije. Terapija je sistemska (oralni antibiotici, antimikotici, antihistaminici) i/ili lokalna (antibiotske, antigljivične, estrogenske i kortikosteroidne kreme), a prognoza bolesti je generalno dobra. Kao i za svaku bolest, prevencija je najvažnija, a podrazumeva promenu higijenskih navika (izbegavanje sapuna, vrućih kupki, nanošenja pudera/mirisa na genitalnu regiju), nošenje šire, pamučne garderobe, spavanje bez donjeg veša i upotrebu prezervativa. U bliskoj vezi sa nastankom, tokom i prognozom BV je i jedan širi entitet, bakterijska vaginoza. Bakterijska vaginoza predstavlja disbiozu vaginalne mikrobiote, odnosno prekomerni porast oportunističkih ili patogenih, dominantno anaerobnih bakterija (Gardnerella spp, Prevotella spp, Mycoplasmae hominis, Mobiluncus spp) u odnosu na bakterija koje čine deo normalne fiziološke mikroflore vagine (Lactobacillus spp). Simptomi su slični kao kod BV, a u postavljanju dijagnoze se služimo Amselovim kriterijumima: homogeni, tanki, sivo-beli vaginalni iscedak, ≥20% vaginalnih epitelnih ćelija u direktnom preparatu, vaginalni pH >4.5, pozitivan ”whiff” test (nakon što se uzorku vaginalnog iscedka doda kalijum-hidroksid dolazi do stvaranja karakterističnog ”fishy” mirisa). Kod 30% žena bolest je samoograničavajuća i brzo prolazi (pogotovo ako je asimptomatska), dok je kod ostalih indikovana antibiotska i suportivna terapija. Antibiotici izbora su klindamicin i metronidazol, oralno ili putem vaginaleta. Oralna terapija bi trebalo da traje nedelju dana (500 mg metronidazola ili 300 mg klindamicina; oba se doziraju dva puta dnevno). Svakako najkomfornija terapija po pacijente je lokalna i to klindamicin 2% gel, jednokratno 5 g, intravaginalno. Terapija rekurentnih tegoba traje dosta duže (metronidazol gel ili vaginalne supozitorije tokom tri meseca ili kombinacija oralno metronidazol nedelju dana + borna kiselina tokom tri nedelje + metronidazol vaginalno tokom 4-6 meseci). Komplikacije su vrlo značajne: seksualno prenosive infekcije, pelvična inflamatorna bolest, ostale infekcije (endometritis, salpingitis), partalne i postpartalne (preterminska trudnoća, horioamnionitis, spontani pobačaj, prevremena ruptura plodovih ovojaka, dete rođeno malo za gestacijsko doba, neonatalni meningitis). Nažalost, stopa recidiva je takođe značajno visoka (80% žena u toku 9 meseci). što dopinosi lošem kvalitetu života ovih pacijentkinja. Zanimljivo je da se skoro tri puta češće javlja kod infertilnih pacijentkinja (45%), a kod njih ujedno smanjuje i implantacioni uspeh nakon in vitro fertilizacije, odnosno povećava rizik od gubitka ploda. Ipak, jedno od nerazjašnjenih pitanja iz ove oblasti je i sama patofiziologija bolesti, odnosno da li njenu osnovu čini izolovani disbalans ili je prisutna i infekcija, što možda treba razjasniti ovim seminarom. Zbog svega navedenog temu ovog webinara smatramo izuzetno aktuelnom i sa zadovoljstvom predstaljamo najnovije informacije iz ove oblasti.